ในยุคที่ข้อมูลข่าวสารแพร่กระจายอย่างรวดเร็วผ่านช่องทางต่างๆ ทั้งโซเชียลมีเดีย สื่อมวลชน และแพลตฟอร์มออนไลน์ “ผู้มีอิทธิพล” ไม่ว่าจะเป็นนักการเมือง นักธุรกิจ คนดัง หรือแม้แต่องค์กรใหญ่ๆ ล้วนมีบทบาทสำคัญในการกำหนดทิศทางของข้อมูลที่สังคมได้รับ การสร้างภาพลักษณ์และการควบคุมข้อมูลจึงเป็นเครื่องมือสำคัญที่ใช้เพื่อโน้มน้าวความคิดของสาธารณชน

1. ผู้มีอิทธิพลกับสื่อ : ความสัมพันธ์ที่ซับซ้อน

ผู้มีอิทธิพลและสื่อมีความสัมพันธ์ที่ทั้งพึ่งพาและควบคุมกัน ในบางกรณี สื่อเป็นเครื่องมือในการสร้างภาพลักษณ์ ให้กับบุคคลหรือองค์กร ในขณะเดียวกัน ผู้มีอิทธิพลก็อาจใช้กลยุทธ์ต่างๆ เพื่อควบคุมหรือชี้นำการนำเสนอของสื่อ เช่น

• การให้สัมภาษณ์แบบคัดสรร – เลือกพูดเฉพาะประเด็นที่ต้องการให้สื่อนำเสนอ

• การสร้างข่าวลือหรือกระแส – ใช้สื่อโซเชียลเป็นเครื่องมือสร้างความสนใจ

• การควบคุมสื่อผ่านอิทธิพลทางธุรกิจ – เช่น การเป็นเจ้าของสื่อหรือโฆษณาเพื่อกำหนดเนื้อหา

2. กลยุทธ์การสร้างภาพลักษณ์ผ่านสื่อ

การสร้างภาพลักษณ์ที่ดีเป็นสิ่งสำคัญสำหรับผู้มีอิทธิพล ไม่ว่าจะเป็นนักการเมืองที่ต้องการคะแนนเสียง หรือแบรนด์ที่ต้องการความนิยมจากผู้บริโภค กลยุทธ์ที่มักถูกนำมาใช้ ได้แก่

2.1 การใช้โซเชียลมีเดีย

แพลตฟอร์มเช่น Facebook, Twitter (X), Instagram และ TikTok ช่วยให้ผู้มีอิทธิพลสามารถสื่อสารกับประชาชนโดยตรง โดยไม่ต้องพึ่งพาสื่อดั้งเดิม ตัวอย่างเช่น

• นักการเมืองโพสต์ข้อความหรือคลิปวิดีโอ เพื่อสร้างความใกล้ชิดกับประชาชน

• เหล่าคนดังและอินฟลูเอนเซอร์ ใช้พื้นที่ออนไลน์เพื่อโปรโมตตัวเองหรือสินค้า

2.2 การควบคุมข่าวผ่านการประชาสัมพันธ์ (PR)

ทีมประชาสัมพันธ์ทำงานอย่างใกล้ชิดกับสื่อเพื่อสร้างเนื้อหาที่เป็นประโยชน์ต่อภาพลักษณ์ เช่น

• การแถลงข่าวที่เตรียมมาอย่างดี

• การให้ข้อมูลเฉพาะบางมุมมองเพื่อลดผลกระทบจากข่าวลบ

2.3 การสร้างวาระข่าว (Agenda Setting)

ผู้มีอิทธิพลสามารถกำหนดประเด็นที่สังคมควรสนใจ โดยการผลักดันข่าวบางประเภทให้เป็นที่พูดถึง ในขณะเดียวกันก็เบี่ยงเบนความสนใจจากประเด็นอ่อนไหว

3. ผลกระทบของการควบคุมสื่อโดยผู้มีอิทธิพล

แม้ว่าการสร้างภาพลักษณ์จะเป็นเรื่องปกติในโลกการสื่อสาร แต่การควบคุมข้อมูลมากเกินไปอาจนำไปสู่ ผลเสียบางประการ เช่น

• ประชาชนได้รับข้อมูลไม่ครบถ้วน – เมื่อสื่อถูกชี้นำหรือเซ็นเซอร์

• การบิดเบือนความจริง – การสร้างภาพลักษณ์อาจกลายเป็นการปิดบังข้อผิดพลาด

• ความไม่ไว้วางใจในสื่อ – หากประชาชนรู้สึกว่าสื่อไม่เป็นกลาง

4. สื่อกับบทบาทในการตรวจสอบอำนาจ

ในสังคมประชาธิปไตย สื่อควรทำหน้าที่เป็น “สุนัขเฝ้าบ้าน” (Watchdog) คอยตรวจสอบผู้มีอำนาจ แต่ในความเป็นจริง สื่อหลายแห่งอาจถูกควบคุมโดยผลประโยชน์ทางการเมืองหรือธุรกิจ ดังนั้น การรับข่าวสารอย่างมีสติ และการเสพสื่อจากหลายแหล่งจึงเป็นสิ่งสำคัญ

สรุป

ผู้มีอิทธิพลและสื่อต่างพึ่งพาอาศัยกัน แต่ก็ต้องตระหนักถึงความรับผิดชอบต่อสังคม การสร้างภาพลักษณ์เป็นเรื่องจำเป็นในโลกที่การสื่อสารเป็นปัจจัยสำคัญ แต่หากใช้ในทางที่ผิด อาจนำไปสู่การบิดเบือนข้อมูลและลดทอนความน่าเชื่อถือของสื่อในระยะยาว สิ่งที่สำคัญที่สุดคือ การสร้างสมดุลระหว่างการประชาสัมพันธ์กับความโปร่งใส เพื่อให้ประชาชนได้รับข้อมูลที่ถูกต้องและครบถ้วนที่สุด